معمولاً چهار دلیل عمده برای عمل پیوند قرنیه وجود دارد. ابتدا بیمارانی که قوز قرنیه دارند یا قرنیه آنها در اثر سوختگی شیمیایی یا سایر عوامل دچار لک یا پارگی شده است. در این بیماران هدف از پیوند، بهبودی دید است. دسته دوم بیمارانی هستند که دچار عفونت چشمی شده اند و باید چشم آسیب دیده حفظ شود. در این حالت قرنیه مانند وصله طبیعی عمل می کند. مورد سوم شامل بیمارانی می شود که به دلیل عفونت قارچی یا باکتریال ممکن است کل چشم یا قسمت های پشتی آن را از دست بدهند. در این حالت با هدف درمان، پیوند قرنیه انجام می شود. آخرین مورد نیز افرادی هستند که لکه ای روی قرنیه دارند. در این افراد عمل پیوند قرنیه با هدف زیبایی انجام می گیرد.
پیوند قرنیه به سه دسته تقسیم می شود. در حالت اول تمام ضخامت قرنیه تعویض می شود. حالت دوم تعویض لایه های قدامی یا جلویی است و نوع آخر که منجر به تعویض لایه های خلفی یا پشتی می شود. چشم پزشک با توجه به نوع بیماری، روش مناسب را انتخاب می کند. مثلا برای بیماری که دارای قرنیه کاملا معیوب است باید عمل پیوند به صورت کامل اجرا شود. همچنین برای بیمارانی که دچار مشکلات ژنتیکی هستند فقط لایه های آسیب دیده تعویض می شود.
بدنیست بدانید که قرنیه مناسب از بانک چشم تهیه می شود و در هر کشوری یک یا چند مرکز برای این کار وجود دارد. در ایران نیز یک مرکز برای این کار فعالیت می کند. این قرنیه ها از افراد فوت شده گرفته می شود اما لازم نیست فرد دچار مرگ مغزی شده باشد زیرا قرنیه مثل سایر عروق بافت خونی ندارد. به همین دلیل تعداد دهندگان قرنیه بیشتر سایر اعضا است. البته قبل از ثبت هر قرنیه، انواع آزمایش های تخصصی از نظر بیماری های عفونی و سایر فاکتورهای سلامتی روی نمونه های قابل پیوند انجام می شود.
دکتر سعید شاه حسینی، چشم پزشک، فوق تخصص قرنیه و سگمان قدامی
