لیزر شبکیه چشم
✅ این مقاله توسط دکتر معصومه سجادی بازبینی علمی شده است.
شبکیه چشم، همانند یک پرده حساس در انتهای چشم، مسئول دریافت تصاویر و ارسال آن‌ها به مغز است. این بخش حیاتی، ممکن است به دلایل مختلفی مانند دیابت یا پارگی، دچار آسیب شود که در صورت عدم درمان به موقع، می‌تواند منجر به کاهش شدید بینایی و حتی نابینایی شود. خوشبختانه، با پیشرفت‌های شگفت‌انگیز در علم پزشکی، روش‌های درمانی مؤثری مانند لیزر شبکیه چشم ابداع شده‌اند که می‌توانند این مشکلات را برطرف کرده و بینایی را حفظ کنند. اگر شما یا عزیزانتان قرار است این عمل را انجام دهید، احتمالاً سؤالات زیادی در ذهنتان شکل گرفته است، به خصوص درباره مراقبت‌های پس از آن. در این مقاله جامع، به تمامی این سؤالات پاسخ می‌دهیم و شما را با تمام جنبه‌های این درمان، از نحوه انجام آن تا مراقبت‌های پس از لیزر و زمان بازگشت به زندگی عادی، آشنا می‌کنیم.
مراقبت‌های بعد از لیزر شبکیه چشم
موفقیت لیزر شبکیه چشم تنها به مهارت پزشک بستگی ندارد، بلکه بخش عمده‌ای از آن به رعایت دقیق مراقبت‌های پس از عمل توسط بیمار مربوط می‌شود. این مراقبت‌ها برای جلوگیری از عوارض احتمالی و تسریع فرآیند بهبودی بسیار حیاتی هستند.
مراقبت‌های روز اول
بلافاصله پس از عمل لیزر، دید شما ممکن است تار باشد و نسبت به نور حساسیت داشته باشید. این حالت کاملاً طبیعی است و به دلیل استفاده از قطره‌های گشادکننده مردمک و تابش لیزر ایجاد می‌شود. توصیه می‌شود در روز اول، از رانندگی و کار با ماشین‌آلات سنگین خودداری کرده و تا حد امکان استراحت کنید. استفاده از عینک آفتابی برای محافظت از چشم در برابر نور شدید و کاهش حساسیت به نور بسیار مؤثر است.
دستورالعمل‌های طولانی‌مدت
- استفاده از قطره‌های چشمی: پزشک ممکن است قطره‌های چشمی را برای جلوگیری از عفونت و کاهش التهاب تجویز کند. استفاده منظم و دقیق از این قطره‌ها، طبق دستور پزشک، از اهمیت بالایی برخوردار است.
- اجتناب از فعالیت‌های پرخطر: در هفته‌های اول پس از لیزر، باید از فعالیت‌های سنگین مانند بلند کردن اجسام سنگین و ورزش‌های شدید پرهیز کنید.
- معاینات منظم: مراجعه به پزشک برای معاینات پیگیری، برای اطمینان از بهبودی کامل و بررسی وضعیت شبکیه، حیاتی است.
عوارض لیزر شبکیه چشم
هرچند لیزر شبکیه چشم به طور کلی یک روش درمانی ایمن و مؤثر است، اما مانند هر روش درمانی دیگری، ممکن است با عوارض جانبی موقتی یا در موارد نادر، عوارض جدی‌تری همراه باشد. شناخت این عوارض به شما کمک می‌کند تا در صورت مشاهده آن‌ها، آرامش خود را حفظ کرده و به موقع با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی موقتی و شایع
- تاری دید و حساسیت به نور: این عوارض بسیار شایع هستند و معمولاً در عرض چند ساعت تا چند روز پس از عمل برطرف می‌شوند.
- درد یا ناراحتی خفیف: برخی بیماران ممکن است درد یا سوزش خفیفی در چشم خود احساس کنند که با داروهای مسکن ساده قابل کنترل است.
- دیدن نقاط شناور (Floaters): پس از عمل لیزر، ممکن است برای مدت کوتاهی نقاط یا خطوط شناور در میدان دید خود مشاهده کنید که به مرور زمان از بین می‌روند.
عوارض نادر و جدی
- کاهش میدان دید: در برخی موارد، به خصوص در لیزر پان‌رتینال (PRP) برای دیابت، ممکن است بخشی از میدان دید محیطی کاهش یابد.
- خونریزی: در موارد بسیار نادر، ممکن است خونریزی در داخل چشم رخ دهد.
- آسیب به بافت‌های مجاور: اگرچه بسیار نادر است، اما در صورت عدم مهارت کافی جراح، ممکن است بافت‌های مجاور شبکیه آسیب ببینند. به همین دلیل، انتخاب یک کلینیک معتبر و پزشک متخصص بسیار حیاتی است.
انواع لیزر شبکیه چشم
لیزر شبکیه چشم یک اصطلاح کلی است که شامل چندین روش مختلف برای درمان بیماری‌های شبکیه می‌شود. هر نوع لیزر برای شرایط خاصی طراحی شده است و با هدف مشخصی انجام می‌گیرد.
لیزر فتوتعادل (PRP)
این نوع لیزر برای درمان رتینوپاتی دیابتی پرولیفراتیو استفاده می‌شود. در این بیماری، رگ‌های خونی جدید و غیرطبیعی در شبکیه رشد می‌کنند که شکننده هستند و ممکن است خونریزی کنند. لیزر PRP با ایجاد صدها نقطه سوختگی کوچک در شبکیه محیطی، رشد این رگ‌ها را متوقف می‌کند. این روش به حفظ بینایی مرکزی کمک می‌کند، اما ممکن است باعث کاهش دید محیطی شود.
لیزر فوکال (Focal Laser)
این روش برای درمان ورم ماکولا دیابتی استفاده می‌شود. در این حالت، مایع از رگ‌های خونی آسیب‌دیده در ناحیه ماکولا (مرکز شبکیه) نشت می‌کند و باعث تاری دید می‌شود. لیزر فوکال با ایجاد پالس‌های لیزری دقیق و متمرکز بر روی نقاط نشت، آن‌ها را مسدود می‌کند.
لیزر شبکیه چشم درد دارد؟
یکی از نگرانی‌های اصلی بیماران، احساس درد در طول یا پس از لیزر شبکیه چشم است. خبر خوب این است که این عمل معمولاً بدون درد یا با حداقل درد انجام می‌شود و اکثر بیماران تجربه‌ای راحت دارند.
در طول عمل
قبل از شروع عمل، پزشک از قطره‌های بی‌حسی برای بی‌حس کردن سطح چشم استفاده می‌کند. سپس، یک لنز تماسی مخصوص روی چشم قرار داده می‌شود تا پزشک بتواند شبکیه را به وضوح ببیند. ممکن است در طول تابش لیزر، احساس فشار یا مشاهده فلاش‌های نور داشته باشید، اما دردی احساس نمی‌کنید. اگر لیزر برای درمان پارگی شبکیه استفاده شود، ممکن است در لحظه تابش کمی سوزش یا درد خفیف احساس کنید که به سرعت از بین می‌رود.
بعد از عمل
پس از عمل، ممکن است کمی ناراحتی، سوزش یا احساس وجود جسم خارجی در چشم داشته باشید. این علائم موقتی هستند و با استفاده از قطره‌های چشمی و مسکن‌های بدون نسخه که توسط پزشک تجویز می‌شود، به راحتی قابل کنترل هستند. درد شدید یا ناگهانی پس از عمل غیرعادی است و باید فوراً به پزشک اطلاع داده شود.
سؤالات متداول
۱. آیا بعد از لیزر شبکیه چشم می‌توانم رانندگی کنم؟
خیر، رانندگی پس از لیزر شبکیه چشم به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. به دلیل استفاده از قطره‌های گشادکننده مردمک و احتمال تاری دید، رانندگی می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
۲. آیا لیزر شبکیه چشم با عمل‌های لیزیک و فمتو اسمایل فرق دارد؟
بله، این سه روش کاملاً متفاوت هستند و برای مشکلات مختلفی استفاده می‌شوند. عمل لیزیک چشم و عمل فمتو اسمایل جراحی‌های اصلاحی هستند که برای درمان عیوب انکساری چشم مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم انجام می‌شوند و بر روی قرنیه (لایه جلویی چشم) تأثیر می‌گذارند. در مقابل، لیزر شبکیه چشم یک روش درمانی است که بر روی شبکیه (لایه داخلی چشم) تمرکز دارد و برای درمان بیماری‌هایی مانند رتینوپاتی دیابتی یا پارگی شبکیه استفاده می‌شود.
۳. هزینه لیزر شبکیه چشم چقدر است؟
هزینه لیزر شبکیه چشم به عوامل مختلفی مانند نوع بیماری، تعداد جلسات درمانی مورد نیاز، کلینیک یا بیمارستان انتخابی و تعرفه‌های پزشک بستگی دارد. در بسیاری از موارد، به دلیل ماهیت درمانی این عمل، بخش عمده‌ای از هزینه‌ها تحت پوشش بیمه‌های درمانی قرار می‌گیرد.
کلام آخر
لیزر شبکیه چشم یک روش درمانی حیاتی و مؤثر است که می‌تواند بینایی را در برابر آسیب‌های جدی حفظ کند. با این حال، موفقیت آن به شدت به رعایت دقیق مراقبت‌های پس از عمل و انتخاب یک مرکز درمانی معتبر بستگی دارد. اگر برای انجام این عمل یا دریافت مشاوره تخصصی در مورد سلامت شبکیه چشم خود به دنبال یک مرکز معتبر هستید، کلینیک چشم پزشکی نور مطهری با کادری مجرب و تجهیزات پیشرفته، آماده ارائه بهترین خدمات به شماست. به یاد داشته باشید که سلامت بینایی شما یک سرمایه ارزشمند است و باید بهترین تصمیم را برای حفظ آن بگیرید.
