قسمت پایانی
در قسمت های قبلی خواندیم، دیابت را بیماری خاموش لقب داده اند؛ بیماری ای که آرام و گاه پنهان می آید و بر بسیاری از اندامهای داخلی بدن تاثیرهایی مخرب بر جای می گذارد. سیستم بینایی و شبکیه چشم هم از جمله مقاصد حمله های دیابت است؛ در این قسمت «دکتر علی مکاتب» ما را با مواردی از جمله اثر مولتی ویتامین بر بیماری های شبکیه، تولید شبکیه مصنوعی و کرونا و آسیب های چشمی آشنا می کند.
*********************
آیا مصرف مولتی ویتامین در بهبود بیماری های شبکیه موثر است؟
دهه هاست که بحث اثر مولتی ویتامین ها در بهبود بیماری ها مطرح است و شرکتهای تولید کننده دارو تلاش می کنند از طریق تبلیغات، هم روی پزشکان و هم روی بیماران تاثیر بگذارند. ولی اگر از نظر علمی به این موضوع نگاه کنیم، باید بگویم مولتی ویتامین هایی که دارای آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی لازم هستند، در کنار تغذیه سالم، در ایجاد سلامت کلی بدن مفید هستند. در میان بیماریهای چشمی هم فقط در مورد «دژنراسیون ماکولا» یا بیمارانی که سالیان سال است کاهش دیده پیشرونده دارند، می توان مصرف مولتی ویتامین را قدری موثر دانست ولی در دیگر بیماری های چشمی خصوصا دیابت، ثابت نشده که مولتی ویتامین ها موثر هستند.
تولید «شبکیه مصنوعی» در چه مرحله ای است؟
مدتهاست که مطالعه روی شبکیه های مصنوعی در حال انجام است و برخی محصولات هم در حد آزمایشگاهی تولید شده، در ایران هم این جراحی در بیمارستان نور و یکی از بیمارستانهای شیراز انجام گرفته است؛ اما تمام این موارد همچنان در فاز مطالعاتی بوده و هنوز تولیداتی که بتوان برای بیماران تجویز کرد به بازار عرضه نشده است. فعالیتهای انجام شده در حوزه سلول های بنیادی برای بازسازی شبکیه نیز همچنان در حد مطالعات می باشد و هیچ کدام از این موارد، در هیچ نقطه از جهان به مرحله تولید و تجویز برای درمان نرسیده است. بنده هم مانند همه همکاران و بیماران عزیز، امیدوارم در آینده نزدیک خبرهای خوبی در این عرصه بشنویم.
بعد از مبتلا شدن به ویروس کرونا با آسیب های چشمی هم مواجه می شویم؟
یکی از داروهایی که برای درمان کرونا استفاده می شود، دگزامتازون تزریقی است که کورتون موجود در آن (اگر به مدت طولانی مصرف شود) ممکن است سبب بروز آب مروارید یا افزایش فشار چشم شود. البته اغلب درمانهای مربوط به کرونا کوتاه مدت است مگر در مورد بیماران بدحال که طولانی مدت بستری می شوند. این گروه از بیماران لازم است بعد از بازیافتن سلامت کامل، برای بررسی عوارض احتمالی به چشم پزشک مراجعه کنند.
سخن آخر، توصیه به بیماران دیابتی
بیماران دیابتی که تحت درمان دیابت با قرص یا انسولین هستند حتماً باید در بدو تشخیص به چشم پزشک مراجعه کنند و اگر علائم درگیری چشمی مشاهده نشد بطور معمول سالی یکبار باید معاینه شوند. اگر هم عوارض دیابت چشمی شروع شده باشد، بر اساس شدت درگیری چشم و نظر پزشک، بعضی بیماران سالیانه، برخی 9، 6 یا 3 ماه یکبار و برخی هم ممکن است لازم باشد هر ماه معاینه شوند. مهم این است که بیماران معاینات دوره ای را جدی بگیرند و منتظر شروع علائم چشمی دیابت نباشند.
