بیماری کاتاراکت یا آب مروارید

بیماری کاتاراکت یا آب مروارید

برای شناخت کاتاراکت یا بیماری آب مروارید باید به این پرسش پاسخ دهیم که آب مروارید ( کاتاراکت ) چیست؟
به بیان ساده، کدر شدن عدسی چشم را کاتاراکت یا آب مروارید می گویند. در پی این حالت، عدسی مبتلا به کاتاراکت یا آب مروارید شبیه یک پنجره مه گرفته یا کدر عمل می کند. البته میزان کدورت عدسی و شکل آن در افراد مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال در مواردی که  کدورت عدسی از مرکز آن دور باشد، ممکن است فرد تا مدتها متوجه وجود کاتاراکت یا آب مروارید نشود.
آب مروارید ( کاتاراکت ) بطور معمول از سنین میانسالی (45 سال و بالاتر) ظاهر می شود هر چند که نمی توان به طور دقیق سن ابتلا به آب مروارید یا کاتاراکت چشم را تعیین کرد.

  • کاتاراکت یا آب مروارید(آب مروارید چشم یا کاتاراکت) یک پرده در جلوی چشم است
  • کاتاراکت یا آب مروارید در نتیجه استفاده زیاد از چشم ایجاد می ‌شود
  • بیماری آب مروارید یا کاتاراکت می ‌تواند از یک چشم به چشم دیگر منتقل شود
  • بیماری آب مروارید یا کاتاراکت یکی از علل برگشت ‌ناپذیر کوری است

با افزایش سن به تدریج علائم بیماری آب مروارید ظاهر می شود که عبارتند از:
·     تار شدن دید بدون  درد
·     حساسیت به نور
·    دید نامناسب در شب
·    دوبینی در یک چشم
·    احتیاج به نور بیشتر برای مطالعه
·    محو و زرد شدن رنگ ‌ها
البته علائم اب مروارید ممکن است در سایر بیماری ‌های چشمی نیز دیده شود؛ به همین دلیل برای بررسی علائم آب مروارید و تشخیص دقیق بروز کاتاراکت ، معاینه توسط چشم پزشک ضروری است.

شایع ‌ترین علت آب مروارید چشم ( کاتاراکت چشم ) افزایش سن است و سایر علل بروز این بیماری چشمی عبارتند از:
·    سابقه خانوادگی در آب مروارید زودرس
·    بیماری ‌های سیستمیک مانند دیابت
·    سابقه اصابت ضربه به چشم
·    قرار گرفتن طولانی مدت و بدون محافظ در معرض نور خورشید یا اشعه های گوناگون
·    جراحی‌ های چشمی قبلی
·    مصرف سیگار
·    استفاده دراز مدت از برخی داروها مانند کورتون
·    برخی علل ناشناخته

در شایع ‌ترین نوع کاتاراکت یا آب مروارید که در نتیجه افزایش سن اتفاق می ‌افتد، پیشرفت بیماری تدریجی است و طی سالها بهتدریج رخ می‌ دهد. همچنین باید بدانید سرعت پیشرفت آب مروارید یا کاتاراکت چشم از فردی به فرد دیگر و در یک فرد، از چشمی به چشم دیگر متفاوت است؛ به همین دلیل پیش‌بینی چگونگی سیر و سرعت آب مروارید امکان‌پذیر نمیباشد.
با توجه به موارد فوق پیشنهاد می کنیم برای تشخیص به موقع آب مروارید چشم ( کاتاراکت ) پس از دهه چهارم زندگی حداقل سالی یک بار به چشم پزشک مراجعه کنید.
شما می توانید برای معاینه آب مروارید یا کاتاراکت چشم از متخصصان بیمارستان چشم پزشکی نور هم وقت ویزیت بگیرید، برای ارائه این خدمت شماره تلفن 82400 - 021 ( مرکز تماس و پذیرش بیمارستان چشم پزشکی نور ) در اختیار هموطنان عزیز است.

کاتاراکت چشم یا بیماری آب مروارید تنها با معاینه دقیق و کامل چشم توسط چشم پزشک قابل تشخیص است. این معاینه که شامل بررسی قدرت بینایی و ساختمان چشم می باشد، علاوه بر آب مروارید ( آب مروارید چشم ) سایر علل تاری دید را نیز مشخص می کند.

جراحی آب مروارید زمانی باید انجام شود که کاتاراکت باعث کاهش دید و اختلال در انجام فعالیت‌ های روزانه فرد شده باشد. این باور عمومی که کاتاراکت چشم باید «برسد» تا فرد تحت عمل جراحی قرار گیرد و یا باور دیگری که می ‌گوید «کاتاراکت چشم به محض تشخیص باید جراحی شود» هیچکدام صحیح نیستند. لزوم انجام عمل جراحی آب مروارید، تنها بر اساس شرایط بیمار و توسط چشم پزشک تشخیص داده می‌ شود.
در واقع بیمار دارای آب مروارید یا کاتاراکت چشم باید به پزشک بگوید آیا از عهده انجام وظایف روزانه خود به خوبی بر می ‌آید یا نه؟ آیا هنوز می ‌تواند با احساس امنیت رانندگی کند ( رانندگی و آب مروارید )، یا به راحتی قادر به مطالعه و تماشای تلویزیون است؟ آیا دید او اجازه می ‌دهد که فعالیت‌ هایی مانند آشپزی، خرید، باغبانی و یا مصرف داروهای خود را بدون مشکل انجام دهد؟ با معاینه دقیق و بررسی مواردی که ذکر شد چشم پزشک زمان مناسب عمل آب مروارید را تعیین می ‌کند.

اگر دید بیمار فقط کمی تار شده باشد نیازی به جراحی آب مروارید نیست و تغییرات کوچکی در شماره عینک می ‌تواند تا مدتی مشکل بینایی فرد را برطرف کند. به این نکته مهم دقت کنید که هیچ قطره چشمی، ورزش، دارو یا عینک خاصی وجود ندارد که باعث درمان یا مانع از تشکیل آب مروارید شود. البته استفاده از عینک‌ های آفتابی که مانع از رسیدن اشعه ماورای بنفش به چشم می‌شوند و یا عینک‌ های طبی که دارای پوشش ضد اشعه هستند، همیشه توصیه می‌ شود چرا که استفاده مستمر از عینک آفتابی حتی در روزهای ابری یا هوای سرد میتواند روند ابتلا به بیماری آب مروارید یا کاتاراکت چشم را به تعویق بیندازد.

امروزه با پیشرفت دانش چشم پزشکی از ابزارها و تکنیک های نوین مانند روش «فمتوکاتاراکت» برای درمان آب مروارید چشم استفاده می شود. در گذشته و زمانی که هنوز تکنیک فمتوکاتاراکت برای عمل آب مروارید ابداع نشده بود برشهای جراحی با استفاده از چاقوي جراحي انجام مي‌ شد؛ امروز اما با روش فمتوکاتاراکت ( جراحی آب مروارید با لیزر ) جراح برش های لازم را با استفاده از لیزر ايجاد می کند كه دقت و  كيفيت بالاتري  دارد. در این روش جراح مي‌تواند با استفاده از ليزر فمتوکاتاراکت ( درمان آب مروارید با لیزر ) عدسي چشم را به قطعات كوچكتري تقسيم كند تا خروج آنها ساده تر شود. لیزر مورد استفاده برای درمان آب مروارید با روش فمتوکاتاراکت ( درمان آب مروارید با لیزر ) فمتوسکند نام دارد که در حال حاضر سریع ترین و دقیق ترین لیزر چشم پزشکی جهان است.

قبل از جراحی آب مروارید ، تعیین قدرت عدسی داخل چشمی ضروری است؛ این کار با معاینه دقیق چشم ‌ها انجام می گیرد.
همچنین بیمار قبل از عمل آب مروارید چشم حتماً باید در مورد امکان و نحوه استفاده از داروهایی که در حال مصرف آنها است با چشم ‌پزشک مشورت کند.
بهتر است شش تا هشت ساعت قبل از جراحی آب مروارید حتی با روش فمتوکاتاراکت ( درمان آب مروارید با لیزر ) از آشامیدن و خوردن هرگونه مواد غذایی خودداری شود.
حضور فردی از بستگان یا دوستان بیمار در روز عمل آب مروارید ضروری است.

پس از ورود بیمار به بخش جراحی کاتاراکت ، چشم بیمار توسط قطره ‌های مخصوص بی ‌حس می‌ گردد؛ در این مرحله ممکن است از داروهای آرام ‌بخش نیز استفاده شود. پوست اطراف چشم به دقت تمیز شده و یک پوشش استریل روی سر و صورت قرار می‌ گیرد.
در حین عمل آب مروارید ممکن است بیمار نور و حرکت را ببیند، اما قادر به دیدن و درک مراحل جراحی نیست. جراح در نخستین اقدام با استفاده از میکروسکوپ جراحی آب مروارید برش کوچکی در سطح چشم ایجاد می کند. در اغلب عمل های جراحی کاتاراکت چشم از یک وسیله ظریف به نام ماشین فیکو برای برداشتن عدسی کدر شده استفاده می‌ شود. معمولاً غشای خلفی عدسی چشم (به نام کپسول خلفی) در محل باقی می‌ ماند و یک عدسی داخل چشمی از جنس سیلیکون، آکریلیک و یا پلاستیک جایگزین عدسی کدر شده می شود. بعد از اتمام عمل آب مروارید معمولاً چشم پزشک یک پوشش محافظ بر روی چشم بیمار قرار می ‌دهد و بعد از یک استراحت کوتاه مدت در بخش، بیمار می ‌تواند به منزل برود.
در عمل کاتاراکت چشم دو طرفه، با نظر چشم پزشک بین عمل دو چشم یک تا سه هفته فاصله در نظر گرفته می شود.

پس از عمل آب مروارید ( آب مروارید چشم یا کاتاراکت ) باید نکات زیر مورد توجه قرار گیرد:
1.     ضروری است از قطره ‌های چشمی دقیقاً طبق دستور پزشک استفاده شود.
2.     از وارد کردن فشار به چشم‌ ها یا مالیدن آنها جداً خودداری شود.
3.     تا زمانی که چشم پزشک اجازه نداده، بیمار باید از انجام فعالیت‌ هایی که فشار چشم را افزایش می‌ دهد، خودداری کند.
4.     بعد از عمل آب مروارید برای تعیین زمان شروع دوباره رانندگی، با پزشک تان مشورت کنید.
5.     بیمارانی که عمل آب مروارید ( درمان آب مروارید با لیزر ) انجام می دهند بنا به دستور پزشک باید از عینک یا پوشش ‌های چشمی استفاده کنند.

بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی نور از معتبرترین مراکز درمانی برای انجام عمل آب مروارید در ایران و خاورمیانه می باشد.
در حال حاضر جراحی آب مروارید در بیمارستان نور با روش فمتوکاتاراکت و روش فیکو انجام می شود.
شاید این سوال برای تان پیش بیاید که هزینه عمل آب مروارید در بیمارستان نور چقدر است؟
به اطلاع تان می رسانیم هزینه عمل آب مروارید ( آب مروارید چشم یا کاتاراکت ) به روشهای گوناگون در بیمارستان نور بر اساس تعرفه مصوب وزارت بهداشت تعیین می شود و قابل رقابت با دیگر مراکز چشم پزشکی است.
بیماران تحت پوشش بیمه های پایه یا تکمیلی نیز می توانند برای پرداخت هزینه عمل آب مروارید از تسهیلات سازمان بیمه گر خود استفاده کنند.
برای انجام عمل آب مروارید با لیزر و عمل فمتوکاتاراکت لیزری در بیمارستان نور با تلفن 82400 – 021 تماس بگیرید و درمورد هزینه آن نیز اطلاع لازم را کسب کنید.

از چه تکنیک‌ هایی در عمل آب مروارید چشم ( جراحی کاتاراکت ) استفاده می ‌شود؟
پس از آنکه بروز علائم آب مروارید برای شما و چشم پزشک تان قطعی شد، باید برای درمان اقدام کنید. رایج ‌ترین روش جراحی آب مروارید استفاده از تکنیک فیکو است که در آن جراح با استفاده از امواج اولتراسوند، عدسی چشم را به تکه های کوچک تقسیم کرده و از طریق یک برش بسیار نازک ضمن خارج کردن تکه های عدسی، درمان کاتاراکت را انجام می ‌دهد. گاهی اوقات چند ماه یا چند سال بعد از عمل جراحی کاتاراکت کپسول خلفی یا تکیهگاه عدسی  کدر می ‌شود. در این حالت دید  فرد به تدریج تار میشود.برای رفع این مشکل، چشم پزشک با کمک لیزر، روزنه ‌ای در داخل کپسول عدسی ایجاد می کند (این اقدام سبب بازگشت دید طبیعی خواهد شد.
جدیدترین و کارآمدترین تکنیک جراحی آب مروارید ( آب مروارید چشم یا کاتاراکت ) عمل جراحی فمتوکاتاراکت ( جراحی آب مروارید با لیزر ) است. در روش فمتوکاتاراکت یا همان عمل آب مروارید با لیزر، چشم پزشك برش ‌های قرنیه را به وسیله لیزر و با دقت بسيار بالايي ايجاد می کند. نکته دیگر اینکه روش فمتوکاتاراکت که با لیزر فمتوسکند انجام می شود، احتمال کدورت قرنیه پس از عمل آب مروارید چشم را به حداقل می‌ رساند.

آیا جراحی کاتاراکت چشم باعث بهبود دید می‌شود؟
میزان موفقیت و نتیجه عمل جراحی کاتاراکت به ویژه با روش فمتوکاتاراکت ( درمان آب مروارید با لیزر ) بسیار عالی است و در اکثر بیماران (در صورت عدم وجود بیماری‌ های چشمی دیگر محدودکننده بینایی) دید کاملاً بهبود می‌ یابد.

عوارض بعد از جراحی آب مروارید یا کاتاراکت کدامند؟
اگرچه این موارد بسیار بسیار نادر هستند، اما عمل آب مروارید که برخی به آن عمل مروارید چشم هم می گویند، ممکن است عوارض زیر را ایجاد کند:
1.    عفونت
2.    خونریزی
3.    ورم ماکولا ( بخش مرکزی شبکیه )
4.    جداشدگی پرده شبکیه
همچنین در صورت بروز هر یک از علائم زیر بعد از عمل آب مروارید لازم است بلافاصله به چشم پزشک مراجعه کنید:
1.    دردی که با مسکن های معمولی بهبود نیابد
2.    از دست دادن دید
3.    تهوع، استفراغ و سرفه پیشرونده
4.    ضربه به چشم

توجه: حتی در صورت موفقیت ‌آمیز بودن عمل آب مروارید ( عمل کاتاراکت چشم ) ممکن است تعداد اندکی از بیماران به میزان بینایی مطلوب نرسند. خوب است بدانید سایر مشکلات چشمی مانند دژنرسانس ماکولای ناشی از افزایش سن، آب سیاه (گلوکوم) و یا رتینوپاتی دیابتی ممکن است بعد از عمل آب مروارید باعث محدودیت در دید شوند.

آیا من مبتلا به بیماری آب مروارید یا کاتاراکت هستم؟
وضعیت خود را با نکاتی که در زیر به آنها اشاره می شود تطابق دهید. در صورتی که به اکثر پرسش ها پاسخ مثبت دهید، به احتمال زیاد مبتلا به آب مروارید یا بیماری کاتاراکت هستید.
* رانندگی یکی از کارهای روزمره من است، ولی تابش نورهای خیره‌ کننده، آفتاب و نور چراغ های خودرو مقابل (در شب) موجب آزار من می ‌شود.
* به دلیل عدم دید کافی قادر به انجام کارهای مورد علاقه ‌ام (از قبیل مطالعه، تماشای تلویزیون و خیاطی) نیستم.
* همیشه از این که بر اثر دست‌انداز یا چاله ‌ای زمین بخورم، نگرانم.
* مدتی است به دلیل دید ناکافی، نمی ‌توانم به طور کامل مستقل باشم و به دیگران وابسته شده ‌ام.
* عینک فعلی من بینایی ام را آن چنان که باید اصلاح نمی کند.
* ضعف بینایی من اغلب باعث سر درد می ‌شود.
توجه: ممکن است  برخی از این علائم ( علائم آب مروارید ) در سایر بیماری‌ های چشمی نیز وجود داشته باشند، بنابراین در صورت بروز آنها حتماً برای تشخیص قطعی به چشم پزشک‌ مراجعه کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بیماری کاتاراکت، جراحی آب مروارید ( عمل کاتاراکت چشم )، علائم آب مروارید، روش جراحی فمتوکاتاراکت ( درمان آب مروارید با لیزر )، هزینه های عمل آب مروارید ( آب مروارید چشم یا کاتاراکت ) در بیمارستان چشم پزشکی نور و تعیین نوبت معاینه ( ویزیت چشم ) با شماره تلفن 82400 - 021 تماس بگیرید.

در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت معاینه با مرکز تماس کلینیک فوق تخصصی چشم پزشکی نور مطهری با شماره تلفن 021-42313 تماس بگیرید.