قوز قرنیه

قوزقرنیه یا کراتوکونوس یکی از بیماری های چشمی است که بطور معمول در آغاز سن بلوغ شروع می شود و تا دهه سوم زندگی ادامه می یابد. در اثر این بیماری، شکل طبیعی قرنیه که گرد و کروی است به حالت مخروطی تغییر می کند و بیمار دچار کاهش وضوح دید می شود. قوز قرنیه به عنوان یک بیماری پیش رونده ممکن است در یک یا هر دو چشم رخ دهد ولی اغلب در هر دو چشم دیده می شود.

قوز قرنیه چیست؟
قوز قرنیه یک بیماری چشمی است که باعث ضعف پیشرونده در عملکرد قرنیه شده و در نهایت باعث بیرون زدگی آن می شود. این بیرون زدگی در اغلب اوقات در نیمه تحتانی (نیمه پایینی) قرنیه رخ می دهد و در مراحل نخست باعث ایجاد آستیگماتیسم خواهد شد (البته باید توجه داشت که تمام موارد بروز آستیگماتیسم به علت قوز قرنیه نیست). در موارد خفیف و یا در مراحل اولیه کراتوکونوس، استفاده از عینک های طبی می تواند باعث اصلاح آستیگماتیسم شود اما تا کنون محققان موفق به شناخت راهی برای کُند شدن سیر پیشرفت قوز قرنیه نشده اند. به عبارت دیگر تمام درمان های امروزی مانند استفاده از عینک، لنز تماسی و حلقه های داخل قرنیه فقط برای اصلاحِ بخشی از دید بیمار به کار گرفته می شوند.

چشم های جوانان مستعد تجمع رادیکال های آزاد اکسیژن می باشند. در شرایط عادی این رادیکال ها توسط آنزیمی به نام «سوپر اکسید دسموتاز» تجزیه شده و صدمه ای به چشم نمی رسانند. بدن بعضی افراد اما قادر به تولید آنزیم های محافظت کننده نیست، در نتیجه تجمع رادیکال های آزاد باعث صدمه به بافت قرنیه شده و استحکام آن را کاهش می دهد.

* علائم قوز قرنیه
علائم بالینی قوز قرنیه بسته به میزان شدت بیماری متفاوت است. از آنجا که پیشرفت قوز قرنیه (کراتوکونوس) تدریجی است، گاهی در ابتدا تشخیص بیماری هم مشکل خواهد بود؛ البته در بعضی موارد نیز قوز قرنیه به سرعت پیشرفت می کند. در هر دو حالت وقتی شکل قرنیه به تدریج نامنظم تر می شود، نزدیک بینی و آستیگماتیسم نامنظم ایجاد خواهد شد که می تواند به پخش نور و حساسیت به نور منجر شود.
نکته مهم دیگر این که اغلب بیماران مبتلا به قوز قرنیه در هر بار مراجعه به پزشک باید عینک شان را تعویض کنند.

این عمل که فقط چند سال از معرفی آن به دنیا می گذرد تنها روشی است که می تواند پیشرفت قوز قرنیه را متوقف کند.
در حین این عمل که حدود بیست دقیقه طول می کشد، پس از برداشتن اپی تلیوم قرنیه، قطره چشمی ریبوفلاوین ویتامین(b2)  روی قرنیه ریخته شده و سپس اشعه ماوراءبنفش (365 نانومتر) تابانده می شود.
تحقیقات نشان داده از آنجا که این عمل باعث افزایش پیوندهای عرضی در بافت کلاژن قرنیه می شود، در نهایت سبب افزایش استحکام آن خواهد شد.

* افراد مناسب برای عمل کراس لینکینگ
- بیمارانی که به تازگی کراتوکونوس شان تشخیص داده شده
- افراد جوان و میانسالی که بیماری آنها پیشرونده است
- کسانی که لنز تماسی روی چشم شان خوب نمی نشیند
- افرادی که ضخامت قرنیه شان حداقل ۴۰۰ میکرون باشد
نکته: بیمار نباید حامله یا در دوران شیردهی باشد.

عمل کراس لینکینگ برای توقف پیشرفت قوز قرنیه، تحت بی حسی موضعی و با استفاده از قطره بی حس کننده انجام می شود. در اتاق عمل و تحت شرایط استریل، با وسیله مخصوصی پلک های بیمار باز نگه داشته می شوند.
پس از برداشتن لایه سلول های سطحی قرنیه (اپی تلیوم)، به مدت سی دقیقه (هر 3 دقیقه یک بار) قطره مخصوصی در چشم ریخته می شود و طی  سی دقیقه بعدی در حالی که هر 5 دقیقه یک بار قطره در چشم چکانده می شود، جراح، اشعه اولتراویوله (ماوراء بنفش) را به قرنیه می تاباند (در روش های جدیدتر شدت تابش اشعه بیشتر شده و مدت زمان تابش به ۵ تا ۱۰ دقیقه کاهش یافته است). این اقدام باعث افزایش پیوندهای متقاطع بین رشته های کلاژن قرنیه و در نتیجه افزایش استحکام قرنیه خواهد شد.
در پایان عمل، جراح لنز تماسی پانسمانی را بر روی سطح قرنیه گذاشته و بیمار با چشم باز از تخت پایین می آید.
پس از تجویز و دریافت دستور مصرف قطره های آنتی بیوتیک، ضد التهاب، ضد درد و اشک مصنوعی، بیمار مرخص می شود.

* میزان بهبودی بیمار
مطالعات نشان داده عمل کراس لینکینگ باعث کند شدن و یا توقف روند قوز قرنیه می شود؛ حتی در مواردی باعث معکوس شدن روند بیماری هم شده است.
بطور معمول بعد از عمل کراس لینکینگ استفاده از لنز هم ضروری خواهد بود. همچنین بر اساس مطالعاتی که در اروپا انجام شده، این عمل موثر و ایمن بوده و طی چند سالی که از انجام آن می گذرد، نیاز به تکرار نداشته است؛ البته در مورد نیاز به عمل مجدد می بایست مطالعات بیشتری انجام شود.
 
* سایر روش های درمانی
در مراحل اولیه بیماری قوزقرنیه که بیمار با نزدیک بینی و یا آستیگماتیسم منظم مواجه است استفاده از عینک یا لنزهای تماسی نرم کمک کننده هستند اما با پیشرفت بیماری و بروز آستیگمات نامنظم، این دو روش هم دید مناسبی برای بیمار فراهم نمی آورند. در این مرحله استفاده از لنزهای تماسی سخت (RGP) ضروری است. این لنزها باعث می شوند سطح نامنظم قرنیه بیمار توسط یک سطح صاف و منظم پوشانده شده، شکست نور به درستی انجام گیرد.
بیمارانی که قادر به تحمل لنزهای سخت نیستند می توانند از لنزهای هیبریدی (ترکیبی از سخت و نرم) استفاده کنند. نمونه ای از این لنزها که با نام تجاری ClearKone شناخته می شود به راحتی در دسترس است و می تواند دید مناسبی را برای بیمار فراهم آورد، ضمن آن که تحمل آن نیز از لنزهای سخت بسیار راحت تر است.
نکته مهم دیگر این که استفاده از رینگ های داخل قرنیه و «میورینگ» برای بیمارانی که قادر به تحمل لنزهای تماسی نیستند تحول بزرگی در مورد درمان این بیماری ایجاد کرد. استفاده از این رینگ ها نه تنها دید بدون عینک و با عینک بیمار را بهتر می کند، که باعث تحمل بهتر لنز و نیز جلوگیری از پیشرفت بیماری می شود.

در چند روز اول بعد از عمل ممکن است تاری دید، اشک ریزش، سوزش و قرمزی چشم وجود داشته باشد که بطور معمول بعد از چند روز قرمزی، اشک ریزش و سوزش برطرف می شود اما تاری دید ممکن است چند هفته طول بکشد. اغلب افراد هم یک تا سه روز بعد از عمل می توانند به فعالیت های عادی روزانه مانند مطالعه و رانندگی بپردازند.

- آیا مالش مداوم چشم ها منجر به قوز قرنیه می شود؟
مالیدن مداوم چشم ها به خصوص در مورد افرادی که به آلرژی فصلی شدید مبتلا هستند، می تواند سبب بروز قوز قرنیه شود و در موارد حاد ممکن است زخم های سطحی چشم یا زخم پلک هم ایجاد کند.

- آیا احتمال انتقال کراتوکونوس به فرزندان وجود دارد؟
شواهد حاکی از آن است که احتمال درگیری خواهران و برادران فرد مبتلا به کراتوکونوس، بیشتر از نرمال جامعه می باشد ولی الگوی وراثتی خاصی برای انتقال این بیماری وجود ندارد.

- قوز قرنیه در چه بیمارانی نیاز به مداخله جراحی دارد؟
افرادی که در مرحله پیشرفته بیماری قرار دارند به درمان های سریع از جمله جراحی نیازمندند.

- عیوب انکساری در بیماران مبتلا به قوز قرنیه چگونه درمان می شود؟
در بعضی از بیماران مبتلا به  قوز قرنیه که دارای نزدیک بینی شدید هستند ولی آستیگماتیسم زیادی ندارند، می توان بدون خارج کردن لنز طبیعی چشم، با کار گذاشتن لنز داخل چشمی مخصوص، عیب انکساری را اصلاح کرد.

- من به قوز قرنیه مبتلا هستم. آیا می توانم لیزیک کنم؟
افراد مبتلا به کراتوکونوس یا قوز قرنیه (جز در موارد بسیار خاص که چشم پزشک تشخیص می دهد) نمی توانند جراحی های رفرکتیو مثل لیزیک ،لازک یا پی آر کی را انجام دهند زیرا این جراحی ها با تراش روی قرنیه آن را نازک تر می کنند و از آنجا که قرنیه افراد مبتلا به کراتوکونوس نازک تر از حد طبیعی است لذا با جراحی هایی مانند لیزیک نه تنها بهبودی در دیدشان حاصل نمی شود بلکه بیماری تشدید شده و دیدشان بدتر هم می شود.

- داوطلبان عمل کراس لینکینگ باید چه ویژگی هایی داشته باشند؟
‏‎1. بیمارانی که به تازگی کراتوکونوس شان تشخیص داده شده است.
‏‎2. افراد جوان و میانسالی که بیماری آنها پیشرونده است.
‏‎3. کسانی که لنز تماسی روی چشم شان خوب جایگزین نمی شود.
‏‎4. ضخامت قرنیه فرد باید حداقل ۴۰۰ میکرون باشد.
‏6. ‎بیمار نباید باردار و  یا در دوران شیردهی باشد.

- آیا قوز قرنیه درمان دارد؟
تجویز عینک، تجویز لنز تماسی، استفاده از اشعه ماوراءبنفش (عمل کراس لینکینگ)، کارگذاری رینگ های داخل قرنیه ای، کرافلکس، کارگذاری لنزهای دائمی داخل چشمی و پیوند قرنیه ازجمله درمان های کراتوکونوس هستند.

- هزینه عمل قوز قرنیه چقدر است؟
برای اطلاع از هزینه عمل قوز قرنیه می توانید با تلفن 82400 - 021 تماس بگیرید اما به یاد داشته باشید تنها پس از معاینه توسط چشم پزشک مشخص می شود شما به کدام بیماری چشمی مبتلا هستید و به کدام روش درمانی نیاز دارید.

برچسب ها : قوز قرنیه
در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت معاینه با مرکز تماس کلینیک فوق تخصصی چشم پزشکی نور مطهری با شماره تلفن 021-42313 تماس بگیرید.